De resultaten moeten praten

Tekst Andrea Jansen
Foto Shutterstock

Jongeren die al met één of twee benen in de criminaliteit staan noemen we ook wel de ‘twee procent jeugd’. De lastigste doelgroep, volgens jongerenwerkers. Wie zijn deze jongeren en hoe bereik je hen? Code Geel vroeg het aan Deborah Restiau, die haar werk heeft gemaakt van deze doelgroep.

1. Welke kinderen zijn kwetsbaar voor criminaliteit?

“Vooral kinderen en jongeren met een laag zelfbeeld zijn kwetsbaar. Vaak hebben ze een stempel gekregen omdat ze op school niet binnen de systemen passen. In het gezin worden hoge eisen gesteld, die ze niet waar kunnen maken, of is er sprake van armoede, verslaving of psychische problemen. En in de omgeving waar ze opgroeien wordt anders tegen criminaliteit aangekeken. Het is een optie om snel geld te verdienen, status te verkrijgen en ergens bij te horen. Ze zien wel de voordelen hiervan, maar niet de gevaren.

We zien de laatste tijd een verschuiving van kinderen uit een laag sociaal milieu met een wat lager IQ naar slimme kinderen uit ogenschijnlijk goed functionerende gezinnen met hoogopgeleide ouders, die wonen in een ‘normale’ buurt. Dit zijn vaak kinderen die veel druk voelen om goed te presteren, om naar het vwo te gaan terwijl dat eigenlijk niet bij hen past. Deze kinderen worden aangetrokken door dure kleding en andere luxe producten, maar omdat ze uit een veilige bubbel komen zien ze de gevaren niet. Ze zijn niet streetwise en komen heel snel in de knel.  Voor de grotere criminelen is dit een aantrekkelijke doelgroep, omdat deze kinderen onder de radar weten te blijven en niet snel gepakt worden. Ouders en docenten weten te weinig over deze wereld en missen vroege signalen. Er heerst nog steeds een stigma dat criminaliteit voornamelijk plaats vindt bij kinderen die op praktijkonderwijs of vmbo-scholen zitten. Dat is niet zo! Ook op mavo, havo en vwo wordt druk gehandeld, gerekruteerd en gedeald. We zien dat de aandacht van de overheid nog niet voldoende uitgaat naar deze groep.”